Daar sta je dan. Met bibberende knieën en klotsende oksels waaruit een naar luchtje aan het ontsnappen is. Je was nog zo vereerd toen je vriendin vroeg of je getuige wilde zijn. En als dank wilde je graag speechen tijdens hun grote dag. Een mooi verhaal vertellen over jouw liefste vriendin en een leuke anekdote over het koppel.
Of misschien is het wel je zus of je broer of je vader waar je een mooie speech voor wil houden. Hoe maak je er nu een bondige speech van waarbij de gasten niet in slaap vallen, nee, waarbij ze op het puntje van hun stoel zitten en na afloop een daverend applaus geven? Met een vleugje humor en daarnaast die serieuze noot waarin je kan laten merken hoeveel het koppel voor je betekent. Hier geef ik je tien tips die je kunnen helpen bij het opstellen van jouw feestelijke speech, jouw feestrede.
1 “A speech should be like a woman’s dress: long enough to cover the subject, but short enough to be interesting” Hoe korter en duidelijker, hoe beter. Schrijven is schrappen. Alles wat overbodig is of waarover je twijfelt, haal je eruit. Laat de speech nooit langer dan 10 minuten duren. 5-8 minuten heeft de voorkeur. (120-130 woorden is ongeveer 1 minuut)
2 Laat je hart spreken! Blijf dicht bij jezelf en spreek over wat jou aan het hart gaat. Alleen dan zul je erin slagen je luisteraars in het hart te raken. Een feestrede gaat over gevoel en emotie.
3 Speechen is entertainment. Mensen hebben een korte aandachtsspanne, zij willen vermaakt worden door een boeiend verhaal dat enthousiast verteld wordt.
4 Zorg voor een heldere opbouw. Bij een feestrede houd je deze structuur aan: verleden- heden- toekomst.
Verleden: Hoe was het vroeger / welke prestaties heeft de persoon geleverd?
Heden: analyse van karakter/ sterke (zwakke) eigenschappen, anekdote
Toekomst: wat geef je hem/haar mee, waar gaat het naar toe?
5 Start met een verrassende opening. Een mooie quote die past bij de feesteling. Een actualiteit. Een persoonlijke anekdote die aansluit bij de feesteling of bij de dag. Zorg dat je opening verrassend is, maar dat het wel altijd past bij de persoon of het feest.
6 Eindig waarmee je begon. Zo voelt het voor de luisteraar compleet en afgerond. Ze noemen dat ook wel een ‘ABA-constructie’.
7 Maak gebruik van ‘claptraps’: zorg dat de stijl van je zinnen applaus oproept. Daar zijn veel voorbeelden van te noemen, bijvoorbeeld ‘omkering‘. “Je kunt een kind wel uit de oorlog halen, maar een oorlog haal je niet uit een kind”. De zin roept emotie op en werkt inspirerend. Hier vind je nog meer voorbeelden van claptraps.
8 “Three is magic.” Maak gebruik van de kracht van het getal 3. Op een of andere manier werkt het getal 3 goed. Opsommingen komen binnen als er niet meer (en niet minder) dan drie items benoemd worden. Het begon ooit al met “vrijheid, gelijkheid en broederschap” een wereldberoemde leus uit de historie van de Franse revolutie. Om het wat dichterbij je eigen speech te houden: “en hier zagen we de daadkracht, het doorzettingsvermogen en het optimisme helemaal tot uiting komen”
9 Humor! Humor is belangrijk: het relativeert, het ontspant en het houdt de betrokkenheid vast. Humor kan ook een valkuil zijn. Bedenk altijd of ook oma er om zou kunnen lachen: dan voorkom je gevoeligheden die achteraf voor venijn kunnen zorgen. En als je geen cabaretier bent, ga er dan vooral niet proberen eentje na te doen. Het resulteert dan alleen in samengeknepen tenen van de gasten met geforceerde lachjes. Luchtigheid kan ook al tot humor worden gerekend.
10 Schrijf de speech helemaal uit. Uit je hoofd is mooi, maar als je daardoor de draad kwijt raakt of dingen dubbel gaat benoemen is dat zonde en kun je dat niet meer herstellen. Je kunt de speech altijd wel in steekwoorden samenvatten, dan kun je toch meer vertellen. Schrijf de mooie zinnen (de claptraps) wel helemaal uit. Dat zijn de zinnen waarmee je indruk gaat maken, die wil je precies zo zeggen zoals je bedacht had. Dat is absoluut niet erg als je die voor zou lezen. Zorg voor oogcontact tijdens het lezen en neem een lettergrootte van 16. Zodat je contact met iedereen kan houden.
Tot slot, geniet!! Als jij geniet, straalt dat over op de gasten en met deze voorbereiding kun je ook gaan genieten!!
Mocht je meer willen weten over speechen, kijk dan eens op www.parlante.nl